Ocak ayında duyurulacak EYT düzenlemesinde detaylar belli oldu. Emeklilik için yaş şartı aranmayacakken, erkekler için 25 yıl kadınlar için ise 20 yıl çalışma süresi aranacak. EYT'den yararlanarak emekli olarak iş yerlerinden kıdem tazminatlarını alabilecekler...

Emeklilikte yaşa takılanların (EYT) iple çektiği düzenleme için geri sayım başladı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, EYT düzenlemesi için "Önümüzde tek bir model var. 1999 öncesi yaş sorunu var. Onu çözüyoruz. Ocak ayından sonra uygulamaya sokulacak." dedi.

Peki EYT düzenlemesinden kimler yararlanacak? Askerlik veya doğum borçlanması yaparak EYT'den yararlanmak mümkün olacak mı? EYT'den yararlanarak emekli olanlar tekrar çalışmaya devam edebilecek mi?

EYT KİMLERİ KAPSIYOR?

EYT düzenlemesi kapsamında 8 Eylül 1999'dan önce çalışmaya başlayanlardan 20 yılını dolduran kadınlar ile 25 yılını dolduran erkekler yararlanabilecek. Kadınların 20 yılı zaten 2019 yılında tamamlanmış iken, erkeklerin yıl şartı ise 2024 Eylül ayında doluyor. Bu düzenlemede yaş koşulu aranmayacak.

EYT'DEN KAÇ KİŞ EMEKLİ OLACAK?

EYT kapsamında yaklaşık olarak 4 milyon civarında kişinin olduğu tahmin ediliyor. Ocak ayında duyurulacak düzenleme ile ilk etapta 1,5 milyon kişinin emeklilik hakkı kazanması bekleniyor. Geri kalan kişiler ise kademeli olarak prim gün sayılarına göre emekli olacaklar.

EYT EMEKLİ MAAŞLARI NE KADAR OLACAK?

En düşük emekli maaşının asgari ücrete seviyesine çekilmesi ile ilgili uzun zamandır bir talep var. Şu an 3 bin 500 lira olan en düşük emekli maaşı ile ilgili beklentilerin ilgili bakanlıklara ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'a da iletildiği ve bu yönde hesaplamalar yapıldığı belirtildi.

EYT'NİN MALİYETİ NE KADAR OLACAK?

Türkiye'de emekli aylıklarının ortalaması son yapılan zamlarla beraber 4 bin 700 TL civarında. EYT düzenlemesi ile ilk etapta yaklaşık 1 milyon kişinin emekli olacağını düşünülürse, bunun aylık maliyeti 4 milyar 700 milyon olur. 1 milyon yeni emeklinin yıllık maliyeti ise yaklaşık 56 milyar TL seviyelerinde oluyor.

EYT'DE ASKERLİK VE DOĞUM BORÇLANMASI YAPILABİLECEK Mİ?

EYT'den yararlanmak için prim gün sayısı eksik olanlar askerlik ve doğum borçlanması yaparak prim gün sayısını tamamlayabilecek mi? bu konu henüz netlik kazanmış değil. Uzmanların beklentisi ise şu şekilde; EYT düzenlemesi Prim gün sayısı, çalışma yılı şartlarını yerine getirip de sadece yaşa takılanlara yönelik bir düzenleme olacağı için borçlanma hakkı tanınmayabilir.

EYT'DEN YARARLANAN ÇALIŞMAYA DEVAM EDEBİLECEK Mİ? 

İş kanunu gereği emeklilik nedeniyle iş sözleşmesini sonlandırma hakkı çalışana ait bir haktır.  İşveren, çalışanı zorla emekli edemez. 

İŞ VERENLER KIDEM TAZMİNATLARI İÇİN HAZIRLIK YAPMALI

EYT düzenlemesinin çalışan ve iş vereni ilgilendiren diğer bir tarafı da kıdem tazminatları. Ocak ayında duyurulacak düzenleme ile 1 milyon çalışan düzenlemeden yararlanıp emekli olmak isteyecek. 2023 Ocak ayı itibarıyla bu 1 milyon kişiye iş verenleri tarafından kıdem tazminatı ödenmesi gerekecek. İş verenleri bekleyen bu kıdem tazminatı yüküme şimdiden hazırlık yapması ise önemli.

İŞTE EYT'LER İÇİN ÖRNEK KIDEM TAZMİNATI TABLOSU (2022 ÜCRETLERİ)

ÇALIŞMA KIDEM SÜRESİ ASGARİ ÜCRET (6471 TL 7 BİN TL MAAŞ 8 BİN TL MAAŞ 10 BİN TL MAAŞ 12,500 TL MAAŞ 15,371 TL VE ÜSTÜ

1 YIL 6,422 6,947 7,939 9,924 12,405 15,255

2 YIL 12,844 13,894 15,879 19,848 24,810 30,509

3 YIL 19,266 20,841 23,818 29,772 37,218 45,764

5 YIL 32,109 34,734 39,696 49,621 62,026 76,284

10 YIL 64,219 69,469 79,393 99,241 124,051 152,547

15 YIL 96,328 104,203 119,089 148,862 186,077 228,821

 2023 YILI ÖRNEK KIDEM TAZMİNATI HESABI

ÇALIŞMA KIDEM SÜRESİ ASGARİ ÜCRET 10 BİN TL 12 BİN TL MAAŞ 15 BİN TL MAAŞ 17 BİN TL MAAŞ 20 TL MAAŞ 22,500 TL VE ÜSTÜ

1 YIL 9,924 11,909 14,886 17,367 19,848 22,329

2 YIL 19,848 23,818 29,772 34,734 39,696 44,658

3 YIL 29,772 35,727 44,658 52,102 59,454 66,988

5 YIL 49,621 59,454 74,431 86,836 99,241 116,646

10 YIL 99,241 119,089 148,862 173,672 198,482 223,292

15 YIL 148,862 178,634 223,292 260,508 297,723 334,938

Paylaş