Son zamanlarda artan kira fiyatları, ev sahiplerinin kiracılar üzerindeki baskısını arttırdı. Kiracılar da haklarını araştırmaya başladı. Kiracı ve ev sahibi hakları konusunda BHGRE Türkiye Ülke Başkanı Ö. Burak Özmutafoğlu görüşlerini paylaştı.

Hem kiracı olarak oturanlar hem de evini kiraya verenler özellikle son yıl artan fiyatlar karşısında mağdur olmamak adına kendi haklarını araştırmaya başladı.

 Her iki tarafı da koruyan kanunların olmasına rağmen gerek bilinmediğinden gerek karşı tarafın zorlayıcı tavrından bazı problemler yaşanmaya devam ediyor.

Türkiye’de kiracıları koruyan kanunlardan bahseden BHGRE Türkiye Ülke Başkanı Ö. Burak Özmutafoğlu, “Öncelikle kanunun kiracılar nezdinde pozitif ayrımcılık yaptığını söylemek mümkün. Elbette ki her olay yargıya intikal ettiğinde kendince değerlendirilir fakat genel hatlarıyla kiracıların hak ve yükümlülüklerinden söz etmek gerekirse; kiracılar, kiraladıkları mülkü kendi evleri gibi kullanmakla ve bakmakla yükümlülerdir” dedi.

Ev sahibi sözleşmeyi feshedebilir

Mülke kasıtlı zarar sonucu ev sahiplerinin sözleşmeyi feshetme hakkı olduğunu söyleyen Ö. Burak Özmutafoğlu, “Mülke kasıtlı olarak zarar vermek ve tahribatta bulunmak mülk sahibine sözleşmeyi tek taraflı olarak feshetme hakkı verir. 

Bu nedenle kiracıların öncelikli yükümlülüğü mülkü özenle kullanma yükümlülüğüdür. Ayrıca anlaşılan kira bedelini düzenli ve eksiksiz ödeme kiracıların en önemli yükümlülüklerindendir. 

Yine mülke ait aidat gibi yan giderlerin ödenmesi ve komşularla olan ilişki de kiracının önemli yükümlülüklerinden bazılarıdır. Dolayısıyla kiracının bu yükümlülüklere aykırı davranması mülk sahiplerine, sözleşmeyi tek taraflı olarak feshetme ve tahliye talep etme hakkı verir” diye konuştu.

Ev sahibi sözleşme bitmeden kiracıyı çıkartırsa 3 yıl kiraya veremez

Yükümlülüklerini yerine getirmesine rağmen sözleşmenin ev sahibi tarafından feshedilebileceği durumların altını çizen Özmutafoğlu, “Ödemelerini düzenli yapan, yan yükümlülüklerini yerine getiren kiracının tahliyesi sadece birkaç durumda söz konusu olur.

Bunların en önemlisi, konutun mülk sahibinin veya birinci dereceden yakının ihtiyacının oluşması durumudur. Bu takdirde mülk sahibi kiracının sözleşme süresi sonunda tahliyesini isteyebilir fakat bu durumda da mülk sahibi bu mülkü 3 yıl süreyle tekrar kiralayamayacağının altını çizmek gerekir” diyerek ev sahiplerini uyardı.

Takibe düşen dar gelirli borçlulara çözüm olacak düzenleme yolda. İki bakanlık, yeniden yapılandırma da dahil çeşitli formülleri tartışarak son şeklini verdi. Kredi ve kart borçlusunun beklediği müjdeyi Erdoğan duyuracak.

Takibe düşen veya icra aşamasına gelmiş kredi ve kart borçlularına dönük düzenleme için hazırlık yapılıyor. 

Hazine ve Maliye ile Adalet bakanlıklarının dar gelirlilerin maddi konularda hukuka taşınmış sorunlarının çözümü için yürüttükleri çalışmada son aşamaya gelinirken, iki bakanlığın yetkilileri dün son bir toplantı yaptı. 

Hazine ve Maliye Bakanlığı kaynaklarından alınan bilgiye göre, iki bakanlığın yaptığı ortak çalışmayla dar gelirlilerin maddi konularda yargıya taşınan sorunlarının çözümü için bir taslak çalışma hazırlandı.

TOPLANTI YAPILDI

Taslağın kapsamına ilişkin detaylar dünkü toplantının ardından netlik kazandı. 

Bakanlıkların yetkilileri dün bir araya gelerek, daha önce ayrıntıları üzerinde müzakere edilen taslağa son şeklini verdiler. 

Hazine ve Maliye ile Adalet bakanlıklarınca hazırlanan çalışmaya ilişkin detay paylaşılmazken, taslağın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın başkanlık edeceği ilk kabine toplantısında sunulacağı öğrenildi.

ERDOĞAN DUYURACAK

Dar gelirli vatandaşları ilgilendiren düzenlemenin detaylarının, kabine toplantısı sonrası Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından kamuoyuna açıklanması bekleniyor. 

Edinilen bilgiye göre çalışma kredi veya kredi kartından dolayı takibe düşmüş, icralık olmuş dar gelirli tüketicileri kapsayacak. 

Üzerinde çalışılan düzenlemeler arasında borç öteleme, yeniden yapılandırma ve takip süresinin uzatılması da var. Takibe düşen tüketici sayısı son denemde 1.5 kat artmıştı.

KARTLI HARCAMALAR % 85 BÜYÜDÜ

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ve Visa'nın üçüncüsünü gerçekleştirdiği "Kartlı Harcamalar Analizi"ne göre, 2022 yılının ilk çeyreğinde aylık kartlı harcamalar ortalaması geçen yılın aynı ayına göre yüzde 85 arttı. 

Dün açıklanan verilere göre ilk çeyrekte e-ticaret harcamaları yüzde 90, banka kartı harcamaları yüzde 118 büyümesi, temassız ödemeler de 3 kat artış gösterdi. 

Seyahat harcamalarında yüzde 201 büyüme gözlemlenirken, yeme-içmede bu oran yüzde 225'e ulaştı.

ESNEKLİK KALKTI, TAKİP ORANI ARTTI

BDDK'nın sorunlu kredileri takibe atma süresi esnekliğinin tamamen uygulamadan kalkmasıyla birlikte ocakta bireysel kredi ve kart borcundan takibe düşenlerin sayısı üçe katlandı. 

Geçen yıl ocakta 73 bin kişi kart ve kredi borcundan takibe düşerken bu yıl sayı 222 bine çıktı. 

Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Risk Merkezi verilerine göre, bireysel kredi kartlarını da içeren bireysel kredilerde tasfiye olunacak alacaklar bir önceki yıla göre yüzde 55 artışla 30.5 milyar TL oldu. 

Takibe düşenlerin sayısı da yılın ilk 5 ayında 403 binden 748 bine çıktı. Takipteki krediler hariç bireysel kredi kullanan kişi sayısı son bir yılda yaklaşık 1.6 milyon kişi artarak 36.1 milyon kişiye ulaştı. Borçlu kişilere ait ortalama kredi bakiyesi ise 31 bin 500 TL oldu.

Hükümet konut fiyatları ve kiralardaki fahiş artıştan mağdur olan vatandaşlar için düğmeye bastı. Dar gelirli vatandaşlar, uygun taksitlerle ev sahibi yapılacak. Türkiye'nin 81 ilinde 150 bin ucuz sosyal konut inşa edilmesi planlanıyor. Vatandaşın konut yapabilmesi için Hazine arazileri de satışa çıkarılıyor. Konut ve arsa satışıyla ilgili detayları Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ağustos ayında açıklayacak. İşte detaylar...

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan dar gelirlilere ucuz konut ve arsa müjdesini Ağustos ayında açıklayacak. 81 ilde 150 bin sosyal konut yapılacak. Hazine arazileri vatandaşa açılacak. Ev ve arsalar 15 yıla varan vadelerle satılacak.

CUMHURİYET TARİHİNİN EN BÜYÜĞÜ

Ankara Çankaya İleri Mahallesi'nde gerçekleştirilen kentsel dönüşüm projesinin temel atma töreninde konuşan Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Cumhuriyet tarihinin en büyük sosyal konut projesini 81 ilde başlatacaklarını belirtti.

Bakan Kurum, "İnşallah yeni sosyal konut projelerimizi de önümüzdeki ay itibarıyla, Cumhurbaşkanımızın milletine vereceği büyük bir müjdeyle duyuracağız" dedi.

HAZİNE ARAZİLERİ VATANDAŞA AÇILIYOR

Hükümet Hazine arazilerini de uygun koşullarda konut yapımı için vatandaşa açacak. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Ankara, İstanbul, İzmir, Bursa, Konya, Adana gibi konut fiyatlarının daha çok arttığı şehirlerde ihtiyaca ve talebe göre sayıyı belirleyecek. Hazine arazileri evi olmayan vatandaşlara verilecek.

Konut tipleri için bakanlık proje belirleyecek. Vatandaş imar planına uygun olarak projesini hazırlayıp, ruhsatını alarak, evini yapacak.

Örneğin, bir arazide 500-1000 metrekarelik alanlar olacak ve tek katlı evler yapılacak. Bazı yerlerde 8-10 bin metrekarelik arsada, emsal 0.50 olacak ve 3-4 katlı binalar yapılacak.

VERGİ MUAFİYETİ

Vatandaşa, arsayı aldığında evi yaptığı sürede resim, harç ve KDV muafiyeti gibi destekler de sunulacak. Hazine arazisi tahsis edilirken belirli süre elden çıkarmama şartı konulacak. Arsanın yerine göre metrekare büyüklükleri belirlenecek.

15 YILA VADE: YÜZDE 10 PEŞİNAT

Edinilen bilgilere göre, hem arsa hem de konutların satışında, vatandaşa, 15 yıla kadar varan vade seçeneği sunulacak. Ev sahibi olmayan dar gelirliler için konutların yüzde 10 peşinatla satılması bekleniyor.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı öncülüğünde TOKİ eliyle yapılacak konutlardan yararlanmak isteyen vatandaşların hane halkı geliri net 10 bin TL'den fazla olmayacağı belirtiliyor.

Şehit aileleri, harp ve vazife malulleri, dul ve yetimler, engelliler ve emeklilere sosyal konutlarda belirli kontenjan da ayrılacak.

KAYNAK: SABAH GAZETESİ / SEDA TABAK

Paylaş